แม้แต่ ผึ้ง ก็มีระบอบประชาธิปไตย

–

นักวิทยาศาสตร์เกิดสงสัยว่า ผึ้งมีระบบการตัดสินใจในการเลือกที่อยู่รังใหม่อย่างไร เมื่อต้องย้ายรังพร้อมๆกันทั้งฝูง ทำไมมันจึงเห็นพ้องต้องกันได้โดยไม่มีการแตกฝูงแยกพวกออกไปและไปอยู่ร่วมกันได้ Professor Tom Seeley แห่งมหาวิทยาลัย Cornell  ผู้ทำการศึกษาเรื่องผึ้งมากว่า 37 ปีได้คิดค้นวิธีการพิสูจน์สมมติฐานว่า ผึ้งจะต้องมีการ Vote เพื่อเลือกที่อยู่ของมัน เค้ามีวิธีการศึกษาแบบนี้ครับ

1. เค้าทำการขนย้ายผึ้งเพื่อไปเลี้ยงไว้ที่เกาะแห่งนึงที่ไม่มีต้นไม้ให้มันทำรัง ปกติมันจะทำรังบนโพรงไม้ครับ

เกาะที่ไม่มีต้นไม้ใหญ่ที่มีโพรง ผึ้งจึงไม่มีที่ทำรับ

2. เค้าเลี้ยงผึ้งไว้ในรังแห่งนึงจนมันมีจำนวนมากถึง 12,000 ตัวจนที่อยู่ของมันคับแคบ มันกำลังต้องทำการหาที่อยู่ใหม่แล้ว และแน่นอนพวกมันต้องบินไปหาที่อยู่ใหม่เร็วๆนี้

Professor Tom Seeley เลี้ยงผึ้งบนเกาะแห่งนี้จนมีจำนวนแน่นรัง จนมันอยากย้ายรัง

3. เมื่อไม่มีต้นไม้ให้มันไปทำรัง เพื่อการพิสูจน์สมมติฐาน เค้าจึงทำรังด้วยลังไม้สองลัง ไปวางไว้ในที่ที่ห่างจากรังปัจจุบัน 1/4 ไมล์ เพื่อให้พวกมันทำการเลือกรังว่า ชอบลังใบไหนเพื่อเป็นรังผึ้งต่อไป

ลังไม้ เอาไปวางไว้ 2 แห่ง สีฟ้า และ สีเหลือง ให้ผึ้งเลือก

4. พวกผึ้งก็จะเริ่มบินออกจากรังปัจจุบันไปทั่วเกาะ จนกระทั่งไปพบกับลังที่มีป้ายสีฟ้า และ มีป้ายสีเหลือง ที่นั่น Professor ก็จะมีลูกทีมคอยจับผึ้งที่เริ่มมาที่ลัง จับผึ้งพวกที่มาทาสีไว้บนหลัง ให้สีตรงกับลังที่มันแวะไป  เจ้าลังสีเหลืองจะมีขนาดใหญ่ทางเข้าเล็ก รังสีฟ้าจะมีขนาดเล็กและทางเข้าใหญ่กว่า (ซึ่งอันตรายจากสัตว์อื่นมาทำร้ายมากกว่า)

ผึ้งที่มาลังสีเหลือง ก็จับทาสีเหลืองไว้ที่หลัง

ผึ้งที่มาลังสีฟ้า ก็จับทาสีฟ้าไว้ที่หลัง

5. ผึ้งที่ได้พบลังที่มันสนใจจะทำรัง (ที่ได้ทำการทาสีไว้บนหลังแล้ว) จะบินกลับไปเล่าเรื่องราวการค้นพบของมันว่ามันเจออะไรมา และเชิญชวนให้ผึ้งตัวอื่นบินไปดูลังที่จะทำรังแห่งใหม่ด้วยตัวเอง แล้วให้กลับมาบอกเพื่อนผึ้งตัวอื่นๆต่อไป

ผึ้งที่ได้ไปเยี่ยมชมรังใหม่ ก็กลับมาแชร์เรื่องราวให้เพื่อนๆฟังและชวนให้ไปดูเอง

6. นักวิทยาศาสตร์ค้นพบว่า การกลับมาเล่าว่ามันชอบลังไหน มันจะมีวิธีการเล่าด้วยการเต้นแบบที่เรียกว่า Waggle Dance คือเดินวนเป็นวงกลม แล้วเริ่มเดินตรงเพื่อสื่อไปยัง ทิศ ที่อยากให้เพื่อนๆลองบินไปดู เป็นการเชิญชวนและบอกทิศทางนี่เอง

การส่งข้อความจะทำด้วยการ Waggle Dance

Waggle Dance จะจบด้วยการหันหัวไปทางทิศที่ผึ้งกำลังอยากให้เพื่อนไปดูเอง

7. ผึ้งที่เดินทางไปเยี่ยมตามลังที่ได้รับการบอกของเพื่อน จะถูกจับทาสีไว้ที่หลังเหมือนกัน เพื่อให้นักวิทยาศาสตร์สามารถคิดต่อไปว่า จำนวนที่ถูกทาสีไว้ที่หลังที่ได้ไปดูรังมาแล้วนั้น กับการตัดสินใจเลือกรังในตอนหลัง สอดคล้องกันหรือไม่

ผึ้งสีเหลือง มีมากกว่า ดังนั้นผึ้งทั้งหมดจึงบินย้ายมาอยู่ที่รังสีเหลืองกันหมดเลย

8. นักวิทยาศาสตร์ ค้นพบว่า จำนวนผึ้งที่ไปที่ตรวจเลือกที่ลังสีเหลืองมีจำนวนมากกว่าผึ้งที่ได้ไปตรวจเลือกที่ลังใบสีฟ้า จากนั้นไม่นาน ผึ้งทั้งหมดก็ตัดสินใจได้ และได้ทำการบินย้ายไปอยู่ที่ลังสีเหลืองกันทั้งฝูงและไม่มีการแยกแตกกลุ่มกันเลย พวกผึ้งสีฟ้าและสีเหลืองก็ไปอยู่ด้วยกันที่รังแห่งใหม่ทั้งหมด นักวิทยาศาสตร์สามารถสรุปว่า ผึ้งเหล่านี้มีวิธีการตัดสินใจ ในการอยู่ร่วมกันด้วยการ Vote แน่ๆ

ผึ้งมีระบบการหาเสียง คนไหนจูงใจได้มากกว่า ก็ชนะ

ดูเหมือนว่า การ Vote จะเป็นส่วนนึงของการคัดเลือกพันธุ์ทางธรรมชาติตามทฤษฎีของ Charles Darwins  คือ การเลือกวิธีตัดสินใจเป็นการคัดพันธุ์โดยอาศัยพื้นฐานของความอยู่รอดในสิ่งแวดล้อมเป็นปัจจัย  หากพันธุ์ใดมีวิธีการคิดที่ฉลาดและเป็นทางที่สามารถทำให้เกิดโอกาสการอยู่รอดได้ในสิ่งแวดล้อมมากกว่า พันธุ์นั้นก็จะอยู่รอดบนโลกใบนี้

ผึ้งใช้วิธีการตัดสินใจตามหลักการของ การ Vote เพื่อหาว่าผึ้งส่วนมากเห็นว่าวิธีไหนปลอดภัยต่อการอยู่รอดมากที่สุด ก็เอาวิธีนั้น  ที่สำคัญคือ ผึ้งที่ Vote ชนะ กับผึ้งที่ Vote แพ้ ก็อยู่ร่วมกัน เผชิญภัยธรรมชาติ จากนก จากเหยี่ยว จากหมี หรือจากภัยอื่นๆด้วยกันหลังจากที่การตัดสินใจจบสิ้นลงแล้ว

น่าประทับใจสัตว์พวกนี้จริงๆครับ

(ไม่เกี่ยวการเมือง)

ย่อมาให้อ่านจากสารคดีเรื่องนี้ครับ “What are animals thinking“

หมายเหตุ ::

ผึ้ง ใช้วิธีการ Vote เพื่อการหาที่อยู่ที่ดีที่สุด ปลอดภัยที่สุด เป็นการคัดพันธุ์ เพื่อการอยู่รอด
คนใช้วิธีการ Vote เพื่อการเลือกสังคม ไม่เกี่ยวกับการคัดพันธุ์
คนละประเด็นกับการเมืองนะครับ กรุณาอย่าโยงนะครับ
ขอบคุณครับ ทุกท่าน